၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္အတူ ေတြ႔ရသည့္ ဦးေဇာ္ေဇာ္

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အတိတ္က ဆင္းရဲေသာ၊ ဖိႏွိပ္ေသာ အထီးက်န္ႏုိင္ငံ အျဖစ္ကို ခါခ်ဖယ္ရွားရန္ အျပင္းအထန္ ႀကိဳးစားလ်က္ ရွိသည္။ လာမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အႏုိင္ရ ပါက ထိုေအာင္ပြဲကို သူလက္ခံပါမည္ဟု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာပါသည္။ ထိုႏိုင္ငံကား၊ သယံဇာတ ေပါႂကြယ္ဝလွသည္။ အိႏၵိယ၊ တ႐ုတ္ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးႏွင့္ နယ္ခ်င္း စပ္လ်က္ရွိၿပီး ေရနံႏွင့္ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းမ်ား ျဖည့္ဆည္း ေပးေတာ့မလို ရွိသည္။ ထိုေနရာတြင္ စီးပြားေရး လုပ္လုိပါသလား။ အခက္အခဲ အတားအဆီး မ်ားကို အျမန္သိႏိုင္ရန္ ေဖာ္ျပ လမ္းၫႊန္လိုက္ပါသည္။

-       အရည္အခ်င္းျပည့္ ေရွ႕ေနတစ္ဦးကို ရွာပါ။

ျမန္မာ၏ ဘ႑ာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားက ျပင္ပ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားကို ဥပေဒႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ျပႆနာမ်ား ေပးပါ လိမ့္မည္။ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒမွာ အၿပီးမသတ္ ေသးေသာ္လည္း ေဒသခံ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ရွင္မ်ားႏွင့္ ဖက္စပ္ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ရန္ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားကို ေတာင္းဆုိႏုိင္စရာ ရွိပါသည္။

-       ယခင္အစိုးရႏွင့္ အဆက္အစပ္ ရွိေသာ ကုမၸဏီမ်ားကို ေရွာင္ႏိုင္လွ်င္ ကံေကာင္း။

ထိုႏိုင္ငံသည္ ၂ဝ၁၁ ႏိုင္ငံတကာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈအဖြဲ႕၏ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈၫႊန္းကိန္းတြင္ ေနာက္ဆံုး မွစ၍ ေရတြက္ လွ်င္ ပူးတြဲ ဒုတိယ ရပါသည္။ စစ္အစိုးရႏွင့္ မနီးစပ္သည့္ ေအာင္ျမင္ေသာ ေဒသခံမ်ားကို ရွာရန္ ခက္ခဲ ပါသည္။ ယခင္ အစိုးရ၏ ခ႐ိုနီမျဖစ္ဘဲ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ထူေထာင္ေအာင္ျမင္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ဟု International Crisis Group (ICG) ဇူလိုင္ အစီရင္ခံစာတြင္ ဆုိပါသည္။

- သင့္ေတာ္ရာ ပါတနာ အတြက္ ရွည္ၾကာခက္ခဲေသာ ရွာေဖြမႈ ျပဳရန္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ပါ။

- သင္ႏွင့္ စီးပြားဖက္မွာ မည္သူမည္ဝါ ခြဲျခားႏုိင္ရန္ပင္ ခက္ခဲႏိုင္ပါသည္။

အင္တာနက္ႏွင့္ မီဒီယာမွာ ဘယ္သူဘယ္ဝါ ခြဲျခား မေျပာႏိုင္ပါ။ အတြင္းလူမ်ားသာ ေျပာႏိုင္ပါလိမ့္မည္။

- သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အသြင္ေျပာင္းႏုိင္သူမ်ားျဖစ္သည္။

စစ္အစိုးရႏွင့္ အဆက္အစပ္ ရွိသည္ဟု အေမရိကန္က နာမည္ပ်က္စာရင္း သြင္းခံထားရသူမ်ားက သူတုိ႔သည္ စစ္အစိုးရ ခ႐ိုနီမ်ား မဟုတ္ေၾကာင္း ျငင္းဆိုၾကပါသည္။ မက္(စ္) ျမန္မာ၏ ဦးေဇာ္ေဇာ္က သူသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရး တုိးတက္ေရး ႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ ဖန္တီးေရးကို ေဇာက္ခ် လုပ္ကိုင္ေနေၾကာင္း ေျပာသည္။ လြန္ခဲ့ သည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာ လတြင္ ေဘာလံုးပြဲ တစ္ခု၌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ပင္ ေဘးခ်င္းယွဥ္လ်က္ ဓာတ္ပံု အ႐ိုက္ခံခဲ့ပါသည္။ ၂ဝဝ၈ တြင္ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္ခံခဲ့ရသူ စာရင္းဝင္၊ အခ်မ္းသာဆံုး ျမန္မာ့စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ သူေဌးႀကီး ဦးေတဇက အေမရိကန္ စြပ္စြဲသလို သူသည္ လက္နက္ ကုန္သည္တစ္ဦး မဟုတ္ေၾကာင္း၊ စစ္အစိုးရ လက္နက္ ကိုင္ လူယံုေတာ္လည္း မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အဖမ္းမခံရမီ ၁၉၈၉ မတိုင္ခင္က သူ႔မိသားစုၿခံဝင္း အတြင္း ေနထိုင္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း ဆုိပါသည္။

-       ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သိပ္ စိတ္မလႈပ္ရွားပါႏွင့္ဦး။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ အစိုးရႏွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား အၾကား ေလာေလာဆယ္ စစ္ ျဖစ္ေနပါသည္။ လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕(HRW) အဆိုအရ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ရာေပါင္းမ်ားစြာ က်န္ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။

-       ဘ႑ာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားက ဝ႐ုန္းသုန္းကား။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္မွာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို တြန္းလုပ္ေနပါသည္။ သို႔တေစ ဘ႑ာေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား တည္ေထာင္ရန္ အစိုးရတြင္ အေတြ႕အႀကံဳမရွိပါ။ ဧၿပီလတြင္ အစိုးရက က်ပ္ေငြကို အရွင္ေမွ်ာခဲ့သည္။ ႏုိင္ငံျခားေငြ လဲလွယ္ေရး ေစ်းကြက္တြင္ လြတ္လပ္ေသာ ဗဟိုဘဏ္က ထိထိေရာက္ေရာက္ ၾကားဝင္ႏုိင္စြမ္း မရွိခင္ ထိုသို႔ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ “ဗဟိုဘဏ္တြင္ ႏိုင္ငံျခား အရံေငြ ကိုင္ထားႏုိင္ျခင္းလည္း မရွိ၊ အခ်ိန္ႏွင့္  တစ္ေျပးညီ သတင္းထုတ္ျပန္ရန္ လုိအပ္ေသာ ႀကိဳတင္ သတိေပးစနစ္လည္း မရွိ”ဟု CG က ဆုိပါသည္။

-       သို႔ေသာ္ ျမန္မာသည္ ထူးထူးျခားျခား သဘာဝ အလွအပ ေနရာတစ္ခုျဖစ္ဆဲ၊ သယံဇာတ ေပါႂကြယ္ဆဲ။

ေရနံႏွင့္ ဓာတ္ေငြ႕အျပင္ ေက်ာက္မီးေသြး၊ ေၾကးနီ၊ ေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ အျခား တြင္းထြက္သတၱဳမ်ားလည္း ျမန္မာတြင္ ရွိပါသည္။ ၁၉၆ဝ ခုႏွစ္ မ်ားအတိုင္မီက အာရွထိပ္ဆံုး ဆန္စပါးတင္ပို႔သူ ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါသည္။ ကမၻာ့ ကုန္သြယ္ေရး၏ ဆံုခ်က္တြင္ တည္ရွိေနပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ ႀကီးမားေသာ အေျခခံ အေဆာက္အအံု စီမံကိန္း မ်ားလည္း ရွိပါေသးသည္။

Ref: By Naomi Rovnick