Ýran Atom Enerjisi Kurumu Baþkaný, ülkenin 120 kilogramdan fazla yüzde 20´si zenginleþtirilmiþ uranyum ürettiðini belirtti. Bu miktar BM nükleer gözlemcisinin geçen ay belirttiðinin oldukça üstünde…
Ýran Atom Enerjisi Kurumu Baþkaný Muhammed Ýslami geçtiðimiz hafta devlet televizyonuyla yaptýðý bir söyleþide, 2015'te imzaladýklarý nükleer anlaþmaya göre, anlaþmanýn diðer taraflarýnýn Ýran'a araþtýrma reaktörü için ihtiyaç duyulan yüzde 20 zenginleþtirilmiþ uranyum saðlamakla sorumlu olduklarýný belirtti. Ýslami, "Fakat bu söz yerine getirilmedi; biz kendimiz üretmeseydik, bu bizim için bir sorun haline gelecekti" dedi.
Nükleer anlaþma þartlarýna göre, araþtýrma reaktörü aktiviteleri dýþýnda Ýran'ýn uranyumu yüzde 3,67'den fazla zenginleþtirmesi yasaklanmýþtý. Yüzde 90'ýn üzerinde zenginleþtirilen uranyum nükleer silahta kullanýlabiliyor.
Eylül ayýnda Uluslararasý Atom Enerjisi Kurumu, Ýran'ýn nükleer bölünebilme saflýðý yüzde 20'ye kadar zenginleþtirilmiþ uranyum stokunun üç ay önceki 62,8 kilogramdan 84,3 kilograma çýktýðýnýn tahmin edildiðini ifade etmiþti.
Bilim insanlarýnýn deðerlendirmelerine göre, bomba yapmak için en az 170 kilogram yüzde 20 zenginleþtirilmiþ uranyum gerekli.
Kapsamlý Ortak Eylem Planý olarak bilinen nükleer anlaþma, Ýran'a nükleer programýnda kýsýtlamalar karþýlýðýnda ekonomik teþvikler vadediyor ve Tahran'ýn bir nükleer silah yapmasýný engellemeyi amaçlýyor. Tahran programýnýn barýþçýl olduðu konusunda ýsrar ediyor.
Amerika 2018 yýlýnda zamanýn baþkaný Donald Trump önderliðinde, tek taraflý olarak anlaþmadan çekilmiþti; fakat Ýngiltere, Fransa, Almanya, Çin ve Rusya anlaþmayý sürdürmeye çalýþmýþtý.
Tahran'ýn anlaþmayý sürekli olarak ihlal etme stratejisi, Amerika'nýn anlaþmadan çekildikten sonra tekrar uygulamaya baþladýðý kýsýtlayýcý Amerikan yaptýrýmlarýný dengelemeleri için Avrupa'yý teþvik etme çabalarý olarak görülüyor.
Baþkan Joe Biden anlaþmaya tekrar katýlmaya hazýr olduðunu söylemiþti. Viyana'daki son tur müzakereler ise haziran ayýnda net bir sonuca ulaþýlamadan sona ermiþti.